کابل های برق به منظور انتقال جریان الکتریکی مورد استفاده قرار می گیریند که به طور کلی به دو دسته مسی و آلومینیومی تقسیم می شوند.
کابل آلومینیومی همانطور که از نامش مشخص است، از هادی آلومینیومی ساخته می شود و جایگزین خوبی برای کابل های مسی هستند.
عملکرد هادی آلومینیومی و هادی مسی، کاملاً مشابه هستند و قیمت کابل آلومینیومی ارزان تر از مس است.
همچنین این کابل ها، وزن سبکی دارند و نصب آنها ساده است.
کابل آلومینومی در ساخت خطوط برق، به ویژه خطوط فشار ضعیف و در فواصل طولانی کاربرد دارد.
شما می توانید انواع کابل آلومینیوم را با بهترین کیفیت و قیمت از فروشگاه آنلاین سیم و کابل خریداری نمایید.
کابل آلومینیوم
برای خیلی از افراد این سؤال مطرح می شود که کابل آلومینیوم چیست و چه کاربردی دارد؟
هر کابل از بخش اصلی هادی، عایق و روکش تشکیل شده است.
بدیهی است که جنس هادی در این نوع کابل، از آلومینیوم است و بطور معمول در خطوط انتقال، تأسیسات برقی و پست های توزیع استفاده می شود.
شاید در گذشته استفاده از کابل آلومینیوم در برابر کابل مسی، کمتر بوده است.
اما در سالهای اخیر به دلیل افزایش قیمت مس، بسیاری از افراد کابل آلومینیوم را جایگزین مناسبی برای کابل های مسی در نظر می گیرند.
بگذارید یک ابهام و باور غلط را برای شما شفاف سازی کنیم؛ خیلی از افراد تصور می کنند که فلز آلومینیوم مقاومت الکتریکی بالایی دارد و این امر باعث افت ولتاژ می شود و دمای بالا، به کابل آسیب وارد می کند.
اما باید بدانید که این یک باور کاملاً غلط است.
موضوع دیگری که بسیاری از افراد از آن مطلع نیستند، وجود تفاوت میان سیم و کابل است.
و حتی بسیاری از افراد، انواع سیم افشان و کابل برق افشان را یکسان در نظر می گیرند، که اشتباه است.
انواع کابل آلومینیومی
کابل آلومینومی به ۴ دسته اصلی تقسیم بندی می شوند:
- کابل آلومینیوم زمینی
- کابل آلومینیوم هوایی
- کابل آلومینیوم زره دار (آرمردار)
- کابل آلومینوم خودنگهدار
کابل آلومینیوم زمینی
کابل های زمینی در پروژه های توزیع و انتقال نیرو، و در شرایطی که به برق رسانی با ولتاژ پایین نیاز دارید، گزینه خوبی محسوب می شوند.
مثلاً کابل آلومینیوم زمینی ۴*۱۶، بسیار پراستفاده است و در خطوط برق ضعیف، کاربرد دارد.
کابل آلومینیوم زمینی، با تعداد رشته های مختلف از جمله دو رشته، سه رشته و یا چهار رشته تولید می شوند.
کابل آلومینیوم زمینی ۴ رشته در دو نوع تولید می شود:
- در نوع اول هر ۴ رشته، دارای سطح مقطع یکسان هستند.
- در نوع دوم، سه رشته سطح مقطع یکسان دارند، ولی رشته چهارم، نول است و سطح مقطع آن متفاوت است.
کابل آلومینیومی هوایی
از کابل هوایی آلومینیومی، عموماً در فضاهای باز مانند تیرهای برق و دکل ها استفاده می شود.
استفاده از کابل آلومینیومی هوایی، در نقاطی با تراکم ساختمانی کم مانند روستاها و یا شهرک های خارج از شهر، مرسوم است.
هادی در این نوع کابل عایق شده است و تحمل ولتاژ آن بین ۱ تا ۳۶ کیلو وات است.
کابل هوایی به سه دستی اصلی تقسیم می شود:
کابل آلومینیوم هوایی ACC
در این نوع کابل از هادی آلومینیومی استفاده می شود که مخصوص ولتاژ کم و متوسط است.
جنس هادی در این کابل، آلومینیوم بدون آلیاژ است که رسانایی بالا و مقاومت کمی دارد.
این نوع کابل هوایی مناسب شرایطی است که تنش مکانیکی و کششی به هنگام نصب، کم است.
روکش در کابل آلومینیوم هوایی ACC از جنس XLPE است و به صورت روکشدار تک لایه، روکشدار دو لایه و بدون روکش تولید می گردد.
کابل آلومینیوم هوایی AAAC
در این کابل از آلیاژ هادی آلومینیومی استفاده می شود و مخصوص ولتاژ متوسط و نسبتاً بالا است.
بنابراین در شرایطی که تنش مکانیکی بالا است، می توانید به سراغ کابل آلومینیوم هوایی AAAC بروید.
کابل آلومینیوم هوایی ACSR
در این نوع کابل از هادی آلومینیومی آنیل نشده و مهار فولادی که با طول تاب معین به دور مفتول پرکربن گالوانیزه پیچیده شده است، استفاده می شود.
کابل آلومینیوم ACSR برای ولتاژهای قوی کاربرد دارد.
کابل آلومینیوم زره دار (آرمردار)
کابل آلومینیوم زره دار، همانطور که از نامش برمی آید دارای زره یا روکش است.
به همین دلیل مقاومت خوبی در برابر ضربه های سنگین و فشار دارد.
همچنین کابل آرمردار، مقاومت بسیار خوبی در برابر آتش، مواد شیمیایی، مواد نفتی و اشعه فرابنفش دارد.
به دلیل مقاومت بالای کابل زره دار، عموماً از آن در زیر زمین و یا خارج از تأسیسات استفاده می شود.
در این کابل ها، بجای عایق PVC از XLPE استفاده می شود و به همین دلیل است که مقاومت بالایی دارند.
کابل آلومینیومی خودنگهدار
از کابل خودنگهدار در سیستم هایی که برق تک فاز و برق سه فاز دارند، استفاده می گردد.
نام دیگر کابل آلومینیومی، کابل ABC است و وظیفه آن انتقال جریان برق از سیستم های خانگی، سیستم های کشاورزی، سیستم های صنعتی و تولید به پست های برق است.
در کابل آلومینیومی خودنگهدار، همه ی رشته سیم ها، با ماده XPLE و پلی اتلین عایق شده اند.
از کابل های خودنگهدار در معابر کم عرض استفاده می شود و احتمال سرقت آنها نسبت به بقیه کابل ها، کمتر است.
ایمنی در این کابل ها بالاست و احتمال آتش سوزی هم کم است.
کاربرد کابل آلومینیوم
وظیفه و عملکرد هادی آلومینیومی و مسی نسبتاً یکسان است و از هر دوی آنها در خطوط انتقال و توزیع برق استفاده می شود.
سیم کشی شبکه های برق: به دلیل وزن سبک، از آلومینیوم در سیم کشی های شبکه های برق استفاده زیادی می شود.
هواپیما: در هواپیما به کابل هایی با مقاومت و استحکام بالا نیاز می باشد تا تحمل وزن زیاد را داشته باشد و در عین حال شکل پذیر نیز باشد. کابل های آلومینیومی شکل پذیری و مقاومت بسیار خوبی در برابر خوردگی دارند، پس بهترین گزینه می باشند.
شبکه های برق خانگی: در شبکه های برق خانگی عموماً از جریان فشار ضعیف و یا فشار متوسط استفاده می شود. به همین دلیل کابل های آلومینیومی انتخاب عاقلانه محسوب می شوند که بصورت رو کار و یا توکار اجرا می شوند.
لوازم خانگی: در تولید لوازم خانگی مانند ماشین ظرفشویی، ماشین لباسشویی و حتی وسایل سرمایشی از کابل های آلومینیومی استفاده می شود.
کشتی ها: همانطور که در هواپیما به فلزی سبک، منعطف و در عین حال مستحکم نیاز داریم، در کشتی ها نیز به این ویژگی ها نیاز می باشد؛ که کابل های آلومینیوم همیشه بهترین گزینه بوده اند.
مزایای کابل آلومینیوم
کابل آلومینیوم جایگزین بسیار خوبی برای کابل مسی است و ارزان تر هم می باشد.
البته مزایای کابل آلومینیوم بسیار زیاد است که در ادامه به بررسی کامل آنها پرداخته شده است:
وزن سبک
وزن فلز آلومینیوم نسبتاً سبک است و همین موضوع در شرایطی که به مقدار زیادی کابل نیاز دارید، مهم و ضروری است.
وزن سبک، نصب کابل آلومینیوم در خطوط انتقال برق را تا حد زیادی آسان تر می کند.
قیمت پایین
کابل آلومینیم نسبت به کابل مسی، قیمت پایین تری دارد و در نتیجه مقرون به صرفه تر است.
نکته جالب دیگری که در مورد کابل آلومینیوم وجود دارد، درصد پایین سرقت آن است.
پس می توانید به خیال راحت از آن در مکان های عمومی استفاده کنید.
معایب کابل آلومینیوم
کابل های آلومینیومی، در کنار مزایا فراوان، دارای معایب اندک نیز می باشند که بهتر است در هنگام خرید به آنها توجه کنید:
انبساط و انقباض حرارتی
اگر بخواهیم واکنش آلومینیوم در برابر حرارت را در مقایسه با مس را بررسی کنیم، می توان این چنین بیان کرد آلومینیوم نسبت به تغییرات دما حساس تر است.
آلومینیوم در برابر تغییرات دما واکنش بیشتری نشان می دهد و سریع تر منبسط یا منقبض می شود.
سرعت انبساط حرارتی، سبب از بین رفتن اتصالات می شود.
زمانی که برق از کانکتورها و کابل ها عبور می کند، باعث می شود که سیم ها به دلیل دمای بالا، منبسط شوند.
هنگامی که برق قطع می شود، سیم ها خنک می شوند و مجدداً منقبض می گردند.
این انبساط و انقباض ها، باعث ایجاد شکاف در کابل می شوند و سیم در معرض هوا قرار می گیرد.
زمانی که سیم در معرض هوا باشد، اکسید شدن سیم رخ می دهد که دمای نقطه اتصال را تا حد زیادی بالا می برد.
به مرور زمان اتصال شل می شود و آتش سوزی را در پی خواهد داشت.
به همین دلیل هرگز نباید از سیم های آلومینیومی در پشت کلید و پریزهای برق بصورت سری استفاده کرد.
مقاومت الکتریکی بالا
تا اینجا بارها ذکر شد که آلومینیوم دارای مقاومت الکتریکی بالاست، و این بدان معناست که جریان الکتریکی را به سختی از خود عبور می دهند.
با توجه به این ویژگی، در تولید کابل آلومینومی، قطر هادی آن را نسبت به قطر هادی مسی، بیشتر در نظر می گیرند.
انعطاف پذیری کم
کابل آلومینیوم در برابر ضربه و خم شدن آسیب پذیر است و دچار سایش و فرسودگی می گردد.
در اثر فرسودگی، سیم نیز دچار شکستگی خواهد شد و بالارفتن مقاومت الکتریکی را به همراه خواهد داشت.
مقاومت الکتریکی بالا، دلیل اصلی بالا رفتن دما، بیش از حد مجاز است.
خوردگی گالوانیکی
اگر آلومینیوم در تماس با رطوبت باشد و هم زمان با فلزات دیگر هم در تماس باشد، به خوردگی گالوانیکی دچار خواهد شد.
اکسیداسیون
اکسیداسیون زمانی رخ می دهد که سطح خارجی سیم در معرض تماس با اکسیژن باشد.
در مقایسه با سیم مسی، سیم آلومینیوم حساسیت بیشتری به اکسیداسیون دارد و زودتر اکسید می شود.
در اثر اکسیداسیون آلومینیوم، یک ترکیب جدید بوجود می آید که اکسید آلومینیوم نام دارد که رسانایی کمی دارد.
هرچقدر که از زمان اکسیداسیون بیشتر سپری شود، اتصلات به مرور دچار خسارت بیشتری می شوند و خطر آتش سوزی را به همراه خواهد داشت.
چکش خواری
جنس فلز آلومینیوم، چکش خوار و نرم است. به همین دلیل شما نمی توانید آن را بیش از اندازه فشرده کنید.
یا شما نمی توانید از محکم بودن اتصالات اطمینان حاصل کنید.
بطور مثال فرض کنید که قصد دارید تا یک پیچ را بر روی کابل آلومینیومی سفت و محکم ببندید، طبیعی است که هر چقدر در حین بستن پیچ فشار وارد کنید، کابل هم به همان اندازه تغییر شکل می دهد.
لرزش زیاد
عبور جریان الکتریکی باعث لرزش کابل آلومینیومی می شود. ارتعاش در طول مدت، شل شدن اتصالات را به همراه خواهد داشت.
ناسازگاری با کابل مسی
کابل آلومینیوم با دستگاه هایی که کابل مسی در آنها وجود دارد، سازگار نیست.
بهترین کابل آلومینیوم
کیفیت کابل ها به میزان مقاومت الکتریکی آنها بستگی دارد، یعنی هرچقدر مقاومت الکتریکی کابل کمتر باشد، کیفیت کابل بهتر است.
در نتیجه بهترین کابل، کابلی است که مقاومت الکتریکی کم داشته باشد.
جهت خرید سیم و کابل با بهترین کیفیت و ارزان ترین قیمت، می توانید به فروشگاه اختصاصی کابلوسیم مراجعه نمایید.
مشخصات کابل آلومینیومی
در هنگام خرید کابل آلومینوم باید ویژگی های آن را با توجه به نیاز خود بسنجید. این ویژگی ها عبارتند از:
- ظرفیت آمپری
- جریان مجاز برای هر سایز کابل آلومینیومی
- جنس عایق PVC و XLPE
- کیفیت و برند کابل
- میانگین دما و مکان نصب
- عمق زمین در کابل های زیرزمینی
- فاصله کابل ها از یکدیگر
- سایز و سطح مقطع کابل
- تعداد رشته
- افت ولتاژ
- اندازه تأسیسات
جدول کابل آلومینیومی
شما باید به هنگام خرید کابل آلومینیوم، با توجه به نوع کابل، علاوه بر ویژگی هایی که در فوق به آنها اشاره شد، جدول وزن کابل آلومینیومی و همچنین جدول سطح مقطع کابل را با دقت بررسی کنید.
جدول انتخاب سطح مقطع کابل آلومینیوم
از جدول زیر جهت تعیین سطح مقطع کابل آلومینیومی کمک بگیرید:
جدول وزن کابل آلومینیومی
سؤالات متدوال
انواع کابل آلومینیوم کدامند؟
کابل آلومینیومی انواع متفاوتی دارد که عبارتند از: کابل آلومینیوم زمینی، کابل آلومینیوم هوایی، کابل آلومینیوم زره دار وکابل آلومینوم خودنگهدار.
کاربرد کابل آلومینیوم چیست؟
کابل آلومینیومی در سیم کشی شبکه های برق، هواپیما، شبکه های برق خانگی، لوازم خانگی و کشتی ها کاربرد دارد.
